Hoge Raad: KIA bij samenwerkingsverband verdelen over vennoten
Geplaatst op: 07-05-2020, 08:57:34
De Hoge Raad heeft duidelijkheid gecreëerd over de berekening van de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) bij samenwerkingsverbanden van ondernemers, zoals een vof of maatschap. Een recent advies van de advocaat-generaal om bij zo’n samenwerkingsverband de KIA te verdelen over de vennoten wordt door de Hoge Raad overgenomen. De vennoten hebben daarmee dus niet elk recht op de volledige aftrek.
De KIA is een extra tegemoetkoming voor bedrijven die kleinschalig investeren. Er was al een tijdje discussie over de vraag hoe de KIA moet worden berekend bij een samenwerkingsverband. De wetstekst is hier niet geheel duidelijk over.
Broers met VOF in groenteteelt
De zaak draaide om twee broers die samen een VOF hebben die actief is in de groenteteelt. Ze zijn elk gerechtigd tot de helft van de winst. In 2016 investeren ze samen een kleine € 120.000. De broers voeren een KIA op van € 7.254, maar willen dat later verdubbelen tot € 14.508. Ze kunnen beiden aanspraak maken op het vaste bedrag van € 15.687, verminderd met hun evenredig aandeel van 50% in het verminderingsbedrag van € 1.182, betogen zij. Maar rechtbank en gerechtshof verwerpen die claim. Het hof overweegt onder meer dat de wetgever heeft willen voorkomen dat leden van een samenwerkingsverband samen een KIA zouden ontvangen die hoger is dan een individuele ondernemer of BV zou krijgen die voor een gelijk totaalbedrag investeringen heeft gedaan. Bovendien zou bij een bepaald aantal deelnemers in een samenwerkingsverband een bedrag aan KIA kunnen worden geclaimd dat in totaal zelfs hoger is dan het door het samenwerkingsverband geïnvesteerde bedrag.
KIA berekenen in drie stappen
De advocaat-generaal vatte de stappen samen voor de berekening van de KIA:
- De investeringen in een kalenderjaar die de individuele belastingplichtigen hebben gedaan voor het samenwerkingsverband, moeten worden samengeteld.
- De in de wet vastgelegde berekeningstabel leidt tot het bedrag van de KIA.
- De KIA die door de individuele belastingplichtige ten laste gebracht kan worden van de winst, wordt berekend door de vastgestelde KIA te vermenigvuldigen met het percentuele aandeel van die individuele belastingplichtige in de winst van het samenwerkingsverband.
De broers vonden dat de derde stap in de berekening van de KIA achterwege moet blijven. Maar dat vindt ook de A-G geen goed plan; die geeft ter illustratie een voorbeeld van een samenwerkingsverband met 100 deelnemers, die in dat geval een KIA zouden kunnen toepassen die de investering ver overstijgt. Hij sluit ook aan bij het oordeel van het hof dat bevoordeling ten opzichte van individuele ondernemers moet worden voorkomen. Daarnaast blijkt uit de wettekst duidelijk dat elke vennoot een evenredig deel mag aftrekken van de investeringsaftrek. Daar doet ook een wijziging uit 2010 – waarmee de bestreden derde stap aan de berekening werd toegevoegd – niet aan af, aldus de A-G. ‘Het KIA-percentage zoals bedoeld in het oude eerste lid werd vastgesteld aan de hand van de tabel in het tweede lid. Voor die vaststelling werden (en worden) de investeringen van het samenwerkingsverband samengeteld op basis van het derde lid. Het vastgestelde KIA-percentage werd vervolgens vermenigvuldigd met het investeringsbedrag van de individuele vennoot om tot het KIA-bedrag van de individuele vennoot te komen. Onder toepassing van de wettekst van vóór 2010 was de derde stap van de berekening derhalve niet nodig om te komen tot een evenredige verdeling van de KIA over de individuele vennoten.’ Wel is door het vervallen van de oorspronkelijke procentuele benadering de bedoeling van de wetgever minder helder in de wettekst te lezen, geeft de A-G toe.
Bron: bijdrage van 6 mei 2020 op www.accountancyvanmorgen.nl